ആ അശ്വവേഗം ആത്മാനുരാഗത്തിന്റെ സൗരഭ്യമുള്ള എണ്ണമറ്റ കഥകൾ സൃഷ്ടിച്ചു.  അതിനൊപ്പം സാമൂഹ്യ വിമർശനപരമായ രചനകൾ നമുക്ക് സമ്മാനിച്ചു. ഒരർത്ഥത്തിൽ എം.ടിയുടെ സർഗ്ഗപരമായ അശ്വമേധം മലയാള സാഹിത്യത്തിൻറെ വിസ്തൃതി ഗണ്യമായി വർദ്ധിപ്പിച്ചു. 

 മൗനം കൊണ്ട് വായനക്കാരോട് സംവദിച്ച കഥാപാത്രങ്ങൾ

നിളയുടെ നഖക്ഷതങ്ങളേറ്റു കിടക്കുന്ന കൂടല്ലൂർ എന്ന ജന്മ ഗ്രാമത്തിന്റെ സമരസങ്ങളും വ്യത്യസ്തരായ കഥാപാത്രങ്ങളും എം.ടി തന്റെ വിവിധ കഥാപത്രങ്ങളിലേക്ക് ആവാഹിച്ചു.  സമതലങ്ങൾ കടന്ന് രചന ഹിമാലയത്തിൽ എത്തിയപ്പോഴും നിളയെയും കൂടല്ലൂരിനേയും അദ്ദേഹം കൈവിട്ടില്ല. അസുരവിത്തിലെ ഗോവിന്ദൻകുട്ടിയും നാലുകെട്ടിലെ അപ്പുണ്ണിയും കാലത്തിലെ സേതുവും മഞ്ഞിലെ വിമലയും എന്നും ഒപ്പം ഉണ്ടായിരുന്നു.  മഞ്ഞും മൗനവും എം.ടിക്ക് എന്നും പ്രിയപ്പെട്ടതായിരുന്നു. ഒഴുക്കറ്റ ജലമാണ് മഞ്ഞ്. അതുപോലെ തന്നെ ഘനീഭവിച്ച വാക്കുകളാണ് മൗനം. രണ്ടും ഉരുകാൻ തുടങ്ങിയാൽ ചലനാത്മകമാകും. 

എം.ടിയുടെ കൃതികളിലെ അനവധി കഥാപാത്രങ്ങൾ വാക്കുകളേക്കാൾ മൗനം കൊണ്ടാണ് വായനക്കാരോട് സംവദിച്ചത്.  മൗനത്തിൻ്റെ മറ്റു പുറങ്ങൾ നിറയെ കാവ്യധ്വാനിയുള്ള വാക്കുകൾ നിറഞ്ഞൊഴുകി. മഞ്ഞും മൗനവും തടാകവും കാത്തിരിപ്പുമാണ് മഞ്ഞിലെ പേരില്ലാത്ത കഥാപാത്രങ്ങൾ. താൻ ജീവിച്ച കാലത്തേയും ഇടപഴകിയ കഥാപാത്രങ്ങളെയും പൂർണേതിഹാസങ്ങങ്ങളുടെ പട്ടുനൂലിൽ ബന്ധിപ്പിക്കാനും എം.ടിക്ക് കഴിഞ്ഞു.  

രണ്ടാമൂഴം, വാരണാസി, വാനപ്രസ്ഥം എന്നിവ ആ ബന്ധനത്തിൻ്റെ ശക്തിയും സൗന്ദര്യവും അനുഭവിപ്പിക്കുന്നു. രണ്ടാമൂഴത്തിൽ നാം കണ്ടുമുട്ടുന്ന ചിരപരിചിതരായ പല കഥാപത്രങ്ങളും മഹാഭാരതത്തിന്റെ നിരർത്ഥകതയും നിസ്സഹായതയും കണ്ട് മരവിച്ച മനസ്സോടെ ജീവിതന്ത്യത്തിലേക്ക് പാണ്ഡവരും ദ്രൗപതിയും മഹാപ്രസ്ഥാനത്തിൻ്റെ ഒരുങ്ങുന്ന സന്ദർഭത്തിൽ തുടങ്ങുന്ന രണ്ടാം മൂഴം ഏതൊരു  മനുഷ്യന്റെയും ജീവിതപര്യനോനുഭവമായി മാറുന്നു. 

മലയാളത്തെ എം.ടി ആഴത്തിൽ വായിച്ച പോലെ ലോക സാഹിത്യത്തേയും വായിച്ചു.  അതിൽ നിന്നും കിട്ടിയ വിജ്ഞാന കിരണങ്ങൾ തൻ്റെ തിരക്കഥയിലും രചനകളിലും സാന്ദർഭികമായി അദ്ദേഹം ഉപയോഗിച്ചു.  വിഖ്യാതരായ പല എഴുത്തുകാരേയും പരിചയപ്പെടുത്തി.  ഹെമിങ്‌വേ  ഒരു മുഖവുര 1964ൽ പുറത്തിറങ്ങി.  നാലുകെട്ടിനകത്തായാലും പുറം ലോകത്തായാലും തൻ്റെ കഥാപാത്രങ്ങൾ സഭ്യതയോടെ ലക്ഷ്മണരേഖ കടക്കാതിരിക്കാൻ എം.ടി എന്നും ശ്രദ്ധിച്ചിരുന്നു.  നാലുകെട്ടിനുള്ളിലെ ജീവിത കഥകളാക്കാൻ അദ്ദേഹത്തിന് കഴിഞ്ഞു.  വാനപ്രസ്ഥത്തിൽ വിനോദിനിയും കുരുക്കൻ മാഷും ഒരേ മുറിയിൽ അടുത്തടുത്ത് കിടക്കുന്നു. 

ആ മനപ്പൊരുത്തത്തിലും ശയനത്തിലും അവർ വാചാലരാകുന്നില്ല. മൗനത്തിന് ഇവിടെ ഏഴഴകും ഏഴു വൻ കരകളുണ്ടെന്നു തോന്നിപ്പോകും.  സാമൂഹ്യ വിമർശനപരമായി ഇതിവൃത്തങ്ങൾ സ്വീകരിച്ചപ്പോഴും എം.ടി വെന്നിക്കൊടി പാറിച്ചു. പരിണയത്തിലെ ഉണ്ണിമായ സ്മാർത്ത വിചാരം എന്ന അനാചാരത്തിനെതിരെ പ്രതിഷേധിക്കുന്നത് വാക്കുകൾ കൊണ്ടല്ല.  സ്വന്തം ജീവിതം കൊണ്ട് തന്നെയാണ്.  

മതവൈരം എന്ന തീവ്ര സാംക്രമിക രോഗത്തിന്റെ ഭീഷണി അസുരവിത്തിൽ അദ്ദേഹം വരച്ചുകാട്ടിയിരുന്നു.  വർത്തമാനകാലത്തിലും ആ ഭീഷണി മാരകമായി നിലനിൽക്കുന്നു. ഏതു തിരക്കിനിടയിലും മനുഷ്യന്റെ മനസ്സ് പ്രവാസിയുടെ ഏകാന്തതയോടെയും  ഗൃഹാതുരത്വത്തിന്റെ പവിഴപ്പാടങ്ങളെയും തൊട്ടുഴിയും. ഏതു പ്രായത്തിലും ഈ അവസ്ഥയുണ്ടാകും. എം.ടിയുടെ നിരവധി കഥാപാത്രങ്ങൾ ഈ അവസ്ഥാന്തരങ്ങളിലൂടെ സഞ്ചരിക്കുന്നവരാണ്. 

കൂട്ടുകുടുംബ വ്യവസ്ഥയുടെ തകർച്ച കണ്ടു വളർന്ന എം.ടിയുടെ ബാല്യ കൗമാരങ്ങൾ പിൽക്കാല രചനകൾക്ക് അടിവളമാകും. വ്യത്യസ്ത ഭൂപ്രകൃതിയിൽ പിന്നെ കഥാപാത്രങ്ങളുടെയും ആന്തരിക തലം വളക്കൂറാർന്ന സ്‌മരണകളാണ്. തിരക്കഥകളിലും കൃത്യമായ അളവിലുള്ള ഈ വളപ്രയോഗം നടത്തി.  നൂറു മേനി കൊയ്യാനും എം.ടിക്ക് കഴിഞ്ഞു. എഴുത്തിൽ എക്കാലവും കൗമാര കൗതുകവും യൗവ്വനാവേശവും പുലർത്താൻ അദ്ദേഹം ശ്രദ്ധിച്ചിരുന്നു. 

പ്രായത്തിലല്ല ചിന്തകളിലാണ് യൗവനമെന്ന വിശ്വാസക്കാരനായിരുന്നു അദ്ദേഹം.  നൂതന ഭാവുകത്വങ്ങളിലൂടെ വായനക്കാരിൽ സ്വർഗം തുറക്കുന്ന സമയം കാട്ടിത്തന്നു. അക്ഷരങ്ങളുടെ വിജയ നക്ഷത്രങ്ങൾക്കൊപ്പം സഞ്ചരിച്ച ഈ ഏകാകി മടങ്ങിയത് നക്ഷത്രങ്ങൾ പൂത്തിറങ്ങുന്ന ഓർമ്മകളുടെ മുന്തിരിപ്പാടങ്ങളെ അവശേഷിപ്പിച്ചാണ്.  എം.ടിയുടെ പെരുന്തച്ചൻ പറയുന്നൊരു വാക്യമുണ്ട്.  കല്ലിൽ ആദ്യം സപ്‌തസ്വരം കേൾപ്പിച്ചവൻ പെരുന്തച്ഛൻ.  തലമുറകൾ കഴിഞ്ഞാൽ ചെയ്തത് പലതും മറക്കും. പക്ഷേ അത് മറക്കില്ല.  തലമുറകൾക്ക് അതുമതി നെഞ്ചോടു ചേർത്തുവെക്കാൻ  എത്ര മഹനീയ ശില്പങ്ങൾ സമ്മാനിച്ചാണ് അക്ഷര സാമ്രാജ്യത്തിലെ ഈ രാജശില്പി മടങ്ങിയത്. ആ അനശ്വര ശില്പങ്ങൾക്കും ശിൽപ്പിക്കും മലയാളം എന്നെന്നും പ്രണാമമർപ്പിക്കുന്നു.  

അക്ഷരങ്ങളുടെ നാനാവിധമായ സ്വപ്നങ്ങളെ സാക്ഷാൽക്കരിച്ചു കൊണ്ട് എം.ടി നിത്യതയിലേക്ക് മടങ്ങി.  കേരളത്തിലെ പശിമ നിറഞ്ഞ മണ്ണിൽ വിതക്കുകയും കൊയ്യുകയും ചെയ്തുകൊണ്ട് സാംസ്‌കാരിക ജീവിതത്തിന്റെ വ്യത്യസ്ത ഭൂമികയിൽ എം.ടി ഒരു വിരാട് പുരുഷനെപ്പോലെ നിറഞ്ഞു നിന്നു. കഴിഞ്ഞ ഏഴു പതിറ്റാണ്ടിലെ മലയാളിയുടെ അക്ഷര ജീവിതത്തേയും സ്വത്വ ബോധത്തെയും ആത്മാഭിമാനത്തെയും രണ്ടക്ഷരങ്ങളിലേക്ക് സംക്ഷേപിച്ചാൽ എം.ടി എന്ന് വായിക്കാം.  എം.ടി കഥാപാത്രങ്ങളിൽ പലതിലും മലയാളി അവനവനെ തന്നെ കണ്ടു. 

മലയാളത്തിലെ സാഹിത്യ പത്രപ്രവർത്തനത്തിന് മറ്റൊരു മാനം നൽകിയ ആളാണ് എം.ടി.  അദ്ദേഹത്തിന്റെ പത്രാധിപത്യത്തിൽ മാതൃഭൂമി ആഴച്ചപ്പതിപ്പ് പല പല ഭാവുകത്വ പരിണാമങ്ങളിലൂടെ കടന്നുപോയി.  തിരൂരിലെ തുഞ്ചൻ പറമ്പ് കേരളത്തിലെ ഒരു സാംസ്‌കാരിക സ്ഥലമായി വളർന്നത് എം.ടി അതിന്റെ ചെയർമാനായതുമുതലാണ്. തൻ്റെ സർഗജീവിതത്തിന്റെ വലിയൊരു സമയവും ഊർജവുമാണ് തിരൂർ തുഞ്ചൻ പറമ്പിനു വേണ്ടി അദ്ദേഹം മാറ്റിവച്ചത്.  എം.ടി എന്ന രണ്ടക്ഷരത്തെയോർത്ത് എക്കാലത്തും മലയാള ഭാഷയും മലയാളിയും അഭിമാനിക്കും. അതൊരു സ്വകാര്യ അഹങ്കാരമായി മലയാളത്തിന്റ്രെ തലമുറകൾ മനസ്സിൽ സൂക്ഷിക്കും.  

തുഞ്ചത്തെഴുത്തച്ഛനിൽ തുടങ്ങുന്ന മലയാളസാഹിത്യ പാരമ്പര്യത്തിൽ എത്രയെത്ര ഉജ്ജ്വല നക്ഷത്രങ്ങളാണ് ഇത പര്യന്തം വിളങ്ങിയത്. എംടിയെന്ന ദ്വയാക്ഷരിയായി  ആ എഴുത്തുകാരൻ മലയാളത്തിന്റെ നിത്യാഭിമാനമായി.  മലയാള സാഹിത്യത്തിലെ ആധുനികതയുടെ പതാകവാഹകനുമായി എം.ടിയുടെ കഥാലോകം ഏറ്റവും ചുരുക്കിപ്പറഞ്ഞാൽ സാഹിതീയ  സൗന്ദര്യത്തിന്റെ അമൂല്യഖനിയാണ്. 

കൂടല്ലൂർ എന്ന സ്വന്തം ഭൂമികയിൽ നിന്ന് എം.ടി തെരഞ്ഞെടുത്ത അനേകം ഗാഥകൾ. ഏകാകിയുടെയും പരാജിതരുടെയും ഭാഗ്യഹീനരുടെയും തീരാക്കഥകൾ. ഭ്രാന്തൻ വേലായുധനെയും കുട്ട്യേടത്തിയേയും പോലുള്ള അനശ്വര കഥാപാത്രങ്ങൾ. നാട്ടിൻ പുറത്തിന്റെയും നാലുകെട്ടുകളുടേയും കഥകളാവുമ്പോൾ തന്നെ സമൂഹത്തിലെയാകെ മനുഷ്യ മഹാ ദുരന്തങ്ങൾ അവയിൽ നിഴലിക്കുന്നു എന്നത് എം.ടിയെ  മലയാളത്തിന്റെ പ്രിയപ്പെട്ട എഴുത്തുകാരനാക്കി. അദ്ദേഹത്തിന്റെ കഥകളൊന്നുപോലും മനസ്സിലൊരു നൊമ്പരപ്പൊട്ടു തീർക്കാതിരുന്നിട്ടില്ല. 

ചലച്ചിത്ര കലയിലും എം.ടി നിസ്തുലമായ കൈയ്യൊപ്പ് പതിപ്പിച്ചു.  നിർമാല്യത്തിലെ വെളിച്ചപ്പാടും ഒരു വടക്കൻ വീരഗാഥയിലെ ചന്തുവുമൊക്കെ എം.ടിക്കുമാത്രം സൃഷ്ടിക്കാനാകുന്ന അഭ്രനായകരായിരുന്നു.  അദ്ദേഹത്തിന്റെ കരസ്പർശം ഏറ്റിട്ടുള്ള ചലച്ചിത്ര പരിശ്രമങ്ങളിലേതിനെങ്കിലും പുരസ്‌കാരങ്ങൾ ലഭിക്കാതെ പോയിട്ടുണ്ടോ എന്നതു സംശയമാണ്.  സിനിമ അദ്ദേഹത്തിന് സൃഷ്ടിപരതയുടെ ഒരു ഇഷ്ടതലമായിരുന്നു. 

സാഹിത്യ പത്രാധിപർ എന്ന നിലയിലുള്ള എം.ടി യുടെ സംഭാവന സർഗ്ഗ കേരളത്തെ ഒട്ടൊന്നുമല്ല സമ്പുഷ്ടമാക്കിയത്.  തനിക്കു പുറകേ വന്ന തലമുറയിലെ വിഖ്യാതരായ പല എഴുത്തുകാരേയും വളർത്തുകയും രൂപപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യാൻ അദ്ദേഹത്തിന് സാധിച്ചു.  മലയാള സാഹിത്യ മണ്ഡലത്തിൽ ഉത്തുംഗമായൊരു ഇരിപ്പിടം സ്വന്തമാക്കി മഹാപ്രതിഭാശാലിയായ എം.ടി വാസുദേവൻ നായർ 2024 ഡിസംബർ 26നാണ് പരലോക പ്രാപ്തനായത്.